Tieners tegen kwalen: wat leren ouderen en tieners van elkaar?

Wat leren ouderen en tieners van elkaar? Kan jong en oud elkaar versterken? Dat ontdek je vanaf vanavond – woensdag 14 augustus 2024 – om 21.20 uur bij MAX op NPO1. Een programma dat ik hier op Twijfelmoeder tip, omdat bewust kinderlozen vaak horen dat ze ‘later alleen en eenzaam achterblijven’. Maar hoe zit dat echt? In aflevering 3 komt bijvoorbeeld het gemis van kleinkinderen ook aan bod. 

Eenzaamheid onder senioren

Wist je dat van alle 75-plussers meer dan de helft zich eenzaam voelt? Bij de 85 jaar en ouderen is dat zelfs driekwart. In het persbericht van omroep MAX lees ik dat dit heeft te maken met ‘verlies van partners, leeftijdsgenoten en gezondheid, maar ook met gebrek aan contact met andere generaties’.

Ook interessant:  Bompa Bockie, waarin Bockie De Repper oud en kinderloos zijn ook besprak.

Jongeren & eenzaamheid

Volgens de laatste onderzoeken kampt zestig procent van de Nederlandse jongeren met gevoelens van eenzaamheid en mentale stress. De tieners die zich hebben opgegeven voor dit experiment zijn tussen de dertien en zestien jaar oud en hopen met hun deelname de kwaliteit van leven te verbeteren. Een interessante combinatie dus om deze twee groepen bij elkaar te brengen. 

Kleuters tegen kwalen

Tieners tegen kwalen is het vervolg op het impactvolle Kleuters tegen kwalen. In dat programma uit 2019 – dat ik helaas niet zelf heb gezien – ging er een groep kleuters langs bij senioren. Online zijn er nog wel fragmenten van te vinden. Daaruit blijkt dat iemand van vier zelfs veel voor een tachtigjarige kan betekenen. Dat zou je misschien niet denken, maar de ouderen werden vrolijker, stonden ’s ochtends eerder op, pakten sneller de rollator in plaats van te blijven zitten en ze kregen weer een doel in hun leven. Zelfs hun motoriek verbeterde, lees ik in dit artikel van Televizier (waar je nog meer leest over de impact die kleuters hebben op het leven van senioren).

Tieners tegen kwalen (NPO)

Nu is het dus tijd voor een nieuw sociaal experiment: welke invloed hebben jong en oud op elkaar? Acht ouderen en acht tieners ontdekken wat er gebeurt zodra ze intensief met elkaar optrekken. Lukt het de ouderen om weer (meer) van het leven te genieten? En verminderen de gevoelens van eenzaamheid en mentale stress onder de tieners? 

Nu op tv & ook interessant: De pufclub: van zwangerschapscursus tot bevalling op tv bij NPO 1

Zorgcentrum Roomburgh

Gedurende zes weken opent Zorgcentrum Roomburgh in Leiden haar deuren voor dit project. Elke week staat een ander thema centraal zoals leiding nemen en vertrouwen geven. Onder toeziend oog van vier experts worden de deelnemers zowel fysiek als mentaal uitgedaagd, onder meer tijdens verschillende activiteiten. 

Experts Tieners tegen kwalen

Het team van experts bestaat uit klinisch neuropsycholoog Robin van den Kieboom, bijzonder hoogleraar ouderenparticipatie Tineke Abma, ontwikkelingspsycholoog en puberexpert Lysanne te Brinke en activiteitenbegeleider Remy Verwey. Tijdens de opdrachten en uitjes leren de deelnemers elkaars belevingswereld kennen. Ze ontdekken dat ze meer gemeen hebben dan ze vermoeden en sluiten bijzondere vriendschappen. 

Leestip: Gelukkig zonder kinderen – Mensen wereldwijd over hun keus en hun leven.

Deelnemers leren elkaar kennen

In de eerste aflevering staan ‘doelen en dromen’ centraal. De deelnemers aan Tieners tegen kwalen leren elkaar voorzichtig kennen. Je plek vinden in een groep van 16 nieuwe mensen is niet makkelijk, zeker niet als contact maken niet je sterkste kant is. Om de ouderen en de tieners daar een beetje mee te helpen, mogen ze speeddaten. Zo spreekt iedereen, iedereen in korte tijd. En aan gespreksonderwerpen geen gebrek, want speciaal voor deze eerste dag hebben ze de opdracht gekregen een voorwerp mee te nemen dat belangrijk voor ze is. Alle opdrachten die de tieners en ouderen aangaan zijn onderdeel van een sociaal experiment dat wordt gemonitord door het team van experts.

Leiding nemen en vertrouwen geven

De tweede week het experiment staat in het teken van leiding nemen en vertrouwen geven. In de eerste opdracht krijgen de ouderen de volledige leiding over geblinddoekte tieners. En dat blijkt behoorlijk confronterend voor de 76-jarige voormalige mindfullnesscoach Marianne. Maar haar partner Maiza van 15 is een grote steun. De 16-jarige Luc vindt het juist heel spannend om te vertrouwen op zijn partner Hans. Maar het lukt voorzichtig en de basis van een vriendschap wordt gelegd. 

Zielsverwant

Faye, die mee is gaan doen, omdat ze al twee jaar niet naar school gaat en geen vrienden heeft, vindt een zielsverwant in Metdi. De weduwnaar neemt haar vanaf dag één onder zijn hoede en tijdens een gezamenlijk bowlinguitje bloeit Faye helemaal op. In de tweede opdracht worden de rollen omgedraaid en krijgen de tieners de leiding. Sanker is één van de ouderen die moeite heeft om zich daaraan over te geven. Maar hij leert een belangrijke les van de twee drukke tieners; niet stressen…als het mis gaat, kun je altijd weer bijsturen.

Prikkelen van het brein

De derde week van het experiment staat in het teken van het prikkelen van het brein en de groep gaat daar op veel uiteenlopende manieren mee aan de gang. Dat is voor sommige ouderen een behoorlijk uitdaging, maar juist door nieuwe dingen te leren en te ondernemen kunnen ze het verouderingsproces vertragen. En ook voor de tieners geldt dat de hersenen uitdagen een belangrijk onderdeel is van hun mentale gezondheid. Maar niet alle oefeningen verlopen even soepel. Hans vindt de opdracht om een recept te leren aan een tiener heel confronterend, omdat koken voor hem echt een jeugdtrauma is. Maar door de samenwerking met Maiza krijgt deze activiteit voor hem een nieuwe en fijnere lading. 

Gemis van kleinzoon

Tijdens de opdracht om in teams en onder tijdsdruk een kast in elkaar te zetten, voelt Bregje zich niet gehoord. De ouderen in haar groep gaan snel aan het werk en zij ziet het mis gaan, maar ze dringt niet tot ze door. Luc schiet ook behoorlijk in de stress, maar weet zich, met steun van Hans te herpakken. Hun beginnende vriendschap krijgt verdieping als Luc Hans op zoekt op zijn woonboot. Het voelt voor Hans alsof een kleinzoon op bezoek komt en dat is juist wat hij zo ontzettend mist in zijn leven.

Kwetsbaar durven zijn

De vierde week van het experiment staat in het teken van het belang om kwetsbaar te durven zijn. En dat is voor een aantal deelnemers aan het experiment geen makkelijke opgave. Als Bregje en Marianne de spiegelopdracht samen doen, is dat vooral voor Bregje zo’n ingrijpende oefening dat ze de handdoek zelfs in de ring dreigt te gooien. 

Gereserveerdheid bewust laten varen

Ook Maiza vindt dit een confronterende opdracht, maar mag hem gelukkig wel met Hans doen, met wie ze langzaam maar zeker een leuke band aan het op bouwt. Daarbij helpt ook zeker dat Hans op zijn 87e zijn gereserveerdheid bewust laat varen. Het leidt tot een bijzondere ervaring voor Maiza tijdens de workshop tai chi. Ondertussen ontfermt Marianne zich over Leen en probeert hem handvatten mee te geven om om te gaan met de onrust in zijn hoofd.

Belang van bewegen

De vijfde week van het experiment staat in het teken van bewegen, een thema dat voor beide leeftijdsgroepen heel belangrijk is, maar niet per se met gejuich wordt ontvangen. Gelukkig giet activiteitenbegeleider Remy bewegen in een speels jasje met een dansworkshop van choreograaf Shaker als hoogtepunt. Al voelt dat vooral voor sommige tieners niet zo. Want dansen in een groep terwijl je ook nog gefilmd wordt, dat is nogal ver uit de comfortzone voor bijvoorbeeld Luc en Malika. 

Impact op gezondheid

De senioren daarentegen gaan er stuk voor stuk helemaal voor. En dat is maar goed ook, want zij zijn aan de voorkant van het project allemaal getest door Remy op hun fysieke gezondheid. Die uitkomsten logen er niet om. Maar al een klein beetje bewegen blijkt grote zoden aan de dijk te zetten, niet alleen fysiek maar ook mentaal. Zeker ook als dat bewegen in een sociale context gebeurt. Ondertussen verdiepen de leuke contacten die de tieners en ouderen met elkaar hebben, steeds meer. Malika en Sarie gaan samen winkelen en Ab en Colin, die een leeftijdsverschil hebben van 78 jaar,  vinden elkaar in hun gezamenlijke passie voor techniek en een uitje naar de vliegsimulator.

Impact Tieners tegen kwalen

De laatste dagen van het project zijn aangebroken, en dat betekent dat de balans kan worden opgemaakt van dit sociale experiment. Wie heeft wat van wie geleerd of ingezien en wat nemen de tieners en de ouderen mee voor de rest van hun leven? Maar voordat het zover is, krijgen de deelnemers nog een opdracht waarin ze hun creativiteit kwijt kunnen, neemt Hans Luc mee biljarten en krijgt Bregje, Sanker zelfs zo ver dat hij na 50 jaar weer op een paard klimt.

Tieners tegen kwalen gemist

Tieners tegen kwalen is vanaf woensdag 14 augustus 2024 zes weken lang om 21.20 uur te kijken bij MAX op NPO1. De laatste aflevering wordt uitgezonden op woensdag 18 september 2024. Terugkijken kan via NPO Start en NPO Plus. Als je alleen NPO Start hebt (of kunt gebruiken), doe dit dan snel, zodat je de afleveringen niet mist voordat ze achter de abonnementsmuur van NPO Plus gaan. Woon je nu niet in Nederland, dan lees je in dit uitgebreide artikel hoe terugkijken toch mogelijk is.

Foto: Truus en Bregje | © Elvin Boer/MAX

Twijfel jij over je kinderwens?

augustus 14, 2024 /

Actueel