Leven naast de dood; zo gaat gezin verder na overlijden kind

Hoe ga je in je gezin verder na het overlijden van een kind; dat zie je in het nieuwe tv-programma Leven naast de dood. In dit programma van BNNVARA – dat vanaf vanavond dinsdag 14 mei wekelijks om 21.30 uur te kijken is op NPO1 – worden zes gezinnen gevolgd. Ik deel dit, omdat dit natuurlijk de nachtmerrie van iedere ouder is. Sterker: het feit dat zoiets heftigs kan gebeuren, is bij sommige twijfelaars zelfs hun angst.

Leven naast de dood

Leven naast de dood portretteert ouders die een kind zijn verloren door ziekte, geweld of zelfdoding. Bij de een is het net gebeurd en bij de ander is het bijna dertig jaar geleden. Allemaal zitten zij in een ander moment van hun rouw. En rouwen ze op hun eigen manier. Hoe voelt het om na het overlijden van je kind weer op het schoolplein te staan? Wat doe je als er op je werk geen ruimte is voor jouw verdriet? En: Hoe zorg je dat je de andere kinderen niet tekortdoet en er ook voor hen bent als je zelf wordt opgeslokt door de allesomvattende rouw?

Wil je meer lezen over rouw, kijk dan eens naar de boeken van Manu Keirse.

Verlies van een kind

De serie laat zien hoe ingrijpend de rouw om het verlies van een kind is en hoe de ouders daar in hun dagelijks leven mee om proberen te gaan. Alles is veranderd en zal nooit meer hetzelfde zijn. Ook merken zij dat het voor mensen in de omgeving lastig is om met het verdriet om te gaan en dat op praten over een overleden kind een flink taboe zit. Zowel voor familie en vrienden als voor collega’s en contacten met bijvoorbeeld andere ouders op het schoolplein.

Complicaties bij aangeboren stofwisselingsziekte

Robert en Livia verloren hun zeventienjarige zoon Pedro aan de complicaties van een aangeboren stofwisselingsziekte. Robert: “Er zijn ook mensen die liever contact mijden.” Anne Floor en Thomas verloren hun dochter Julie Emma toen zij negen jaar oud was. Zij zijn vrienden verloren, maar er zijn ook vriendschappen juist hechter geworden. Anne Floor: “Je wilt gewoon niet praten over een kind dat dood is en bij ons is het zo. Het is gewoon een superongemakkelijk onderwerp.” Thomas is natuurkunde docent op een middelbare school. Na het overlijden van Julie Emma was het voor hem onmogelijk om zijn werk goed te blijven doen. En dat lag voor een groot deel aan de werkomgeving die niet wist hoe te reageren. Inmiddels doorloopt hij met vallen en opstaan een re-integratie-traject op een andere school. Met goede en slechte dagen.

Verwerken overlijden na zelfdoding

Joël de zoon van Mieke en Erik overlijdt op drieëntwintigjarige leeftijd op zijn kamer door zelfdoding. Beiden blijven achter met veel vragen. ‘Wat hebben we over het hoofd gezien?’ ‘Wat hadden we anders kunnen doen?’ En ook: ‘Wat hebben we fout gedaan?’ Erik en Mieke verwerken de dood van hun zoon elk op een andere manier. Mieke was veel thuis terwijl Erik zich op zijn werk in de Tweede Kamer stortte en nu, tien jaar later pas echt aan zijn rouw toekomt.

Wat het thema zelfdoding betreft, heb je nu natuurlijk ook de documentairereeks Een goede dood over euthanasie bij psychisch lijden.

Dood verwerken

Ook Paul en Simone verwerken de dood van hun zoon Wies op hun eigen manier. Wies overlijdt als hij 8 jaar is aan een hersentumor. Hij was altijd erg hecht met zijn broertje Sten en de rouw in het gezin lijkt alleen maar erger te worden. Hoe langer Wies niet meer fysiek bij hen is hoe groter het gemis wordt. Simone gaat een paar dagen met de kinderen naar Zeeland. Paul blijft thuis en neemt daar de ruimte voor zijn verdriet. Simone doet haar best om er samen met haar andere kinderen aan het strand het beste van te maken.

Hierbij moet ik ook denken aan het programma Niet klein te krijgen.

Complicaties na vroeggeboorte

Het verdriet verlaat de gezinnen nooit, maar ze moeten wel door met hun leven. Pia en Woes verloren hun dochter toen ze zes maanden was aan complicaties na vroeggeboorte. Pup was de tweelingzus van Boet. Op zijn verjaardag is het feest. Pup heeft haar eigen dag, het gezin herdenkt elk jaar haar sterfdag door met elkaar iets leuks te gaan doen. Toen Pup overleed kreeg ze een trui aan met een hele grote donut erop met oogjes en voetjes. Op de trui staat ‘Donut worry, be happy’. Dat voelde voor het gezin als een knipoog van Pup om er met elkaar een feestje van te blijven maken. De donut staat sindsdien symbool voor Pup.

Lees ook: Tips om rouwende kinderen bij te staan

Slachtoffer bomaanslag

Rien verloor bijna dertig jaar geleden zijn zoon Reinier. Reinier was voor zijn eindstage van de studie fysiotherapie in Tel Aviv gaan wonen en letterlijk op het verkeerde moment op de verkeerde plek. Hij werd slachtoffer van een bomaanslag. Rien: “Het is echt alsof je geamputeerd wordt, dat doet pijn, dat bloedt. Ik heb er jaren last van gehad.” Rien zet zich in als bestuurslid bij de Federatie Nabestaanden Geweldsslachtoffers (FNG) en helpt bij het organiseren van bijeenkomsten. Het contact met lotgenoten blijkt waardevol in het rouwproces.

Leven naast de dood gemist?

Leven naast de dood is iedere dinsdagavond om 21.30 uur te kijken bij BNNVARA op NPO1. Je kunt de aflevering terugkijken via NPO Plus en NPO Start. Vanuit het buitenland is dit ook mogelijk. Daarvoor heb ik hier een uitleg geschreven.

Twijfel jij over je kinderwens?

Lees mijn boek De Twijfelmoeder.
Schrijf je in voor de nieuwsbrief (en krijg als eerste een seintje als de nieuwe interview-serie online gaat).
In gesprek met een professional over je twijfels? Plan direct een afspraak in of mail voor mogelijkheden in avond / weekend.
Kom bij de Facebook-groep Twijfel over kinderwens (of ga naar de groep voor mannen).